قبل از آن‌که به بحث انتخاب رسانه مناسب و نکاتی در مورد آن بپردازم، ابتدا باید بدانیم که منظورم از بازاریابی محتوا تبلیغات و کمپین‌های کوتاه مدت تبلیغاتی نیست. آنچه من از بازاریابی محتوا در ذهن دارم و در ادامه در مورد آن می‌نویسم پروسه‌ای بلند مدت برای رسیدن به اهداف مورد نظرمان است.
اگر چه در بیشتر منابع از بازاریابی محتوا به عنوان فعالیتی دائمی نام می‌برند، اما از آنجا که حتی یک شرکت هم عمر دائمی ندارد پس دور از واقعیت است اگر فکر کنیم بازاریابی محتوا فعالیتی دائمی خواهد بود.
فراموش نکنیم که نگاه بلند مدت به بازاریابی محتوا، خود یکی از عوامل مهم و تاثیر‌گذار در انتخاب رسانه مناسب برای آن است.
فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، آپارات، تلگرام، نماشا، لینکدین، یوتیوب، گوگل+، وبلاگ و ایمیل تنها معدودی از گزینه‌های پیش‌روی کسب‌و‌کارها و بازاریابان محتوا برای فعالیت و بازاریابی در آنها است. در نتیجه انتخاب رسانه یا رسانه‌های مناسب از بین این گزینه‌ها می‌تواند یکی از چالش‌های مهم و اساسی برای هر کسب‌وکار، در هر اندازه‌ای باشد.
از نظر من، هیچ‌یک از رسانه‌های موجود به طور ذاتی بر دیگری برتری ندارند و نمی‌توان در مورد هر کسب‌وکاری با هر سطح از سرمایه و مهارت، رای قطعی داد که باید از یک رسانه‌ی خاص مثلا تلگرام یا اینستاگرام یا وبلاگ استفاده کرد.
نگاه ترند محور، نگاه چندان مناسبی برای انتخاب رسانه نیست. اینکه ببینم کدام رسانه مد این روزها است و بر اساس آن انتخاب خود را انجام دهیم. همچنین تعداد اعضای یک رسانه هم معیار خوبی برای تصمیم‌گیری نخواهد بود.
به نظر می‌رسد قبل از انتخاب رسانه مناسب باید به چهار مورد دقت کرد. منابع در دسترس ما، اهداف، ویژگی‌ها و محدودیت‌های رسانه و نوع کسب‌وکار
البته ممکن است این موارد با یکدیگر همپوشانی‌هایی هم داشته باشند.
۱. منابع در دسترس می‌تواند مواردی مثل زمان، نیروی انسانی، مهارت‌ها و سرمایه را شامل شود.
بسته به سرمایه، زمان، تعداد نیروی انسانی و مهارت‌های آنها، گزینه‌های ما برای انتخاب می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال وبلاگ نویسی به طور مدوام مسلما از چند توییت در روز یا گذاشتن پستی در اینستاگرام زمان بیشتری نیاز دارد. (ممکن است با چند نفر از دوستانمان مشغول درست کردن کاردستی‌هایی برای فروش باشیم و عملا می‌خواهیم یک یا دو ساعت از وقتمان صرف تولید محتوا شود.)
همین‌طور مهارت‌های لازم برای هر کدام از این فعالیت‌ها نیز متفاوت خواهد بود. اگر قرار باشد به صورت حرفه‌ای در رسانه‌هایی چون آپارات، نماشا یا یوتیوب فعالیت کنیم به مهارت‌هایی چون سناریو نویسی، ویرایش فیلم، تصویر برداری و … نیازمندیم و اگر قرار باشد در اینستاگرام فعالیت کنیم به مهارت‌هایی چون ویرایش عکس و عکاسی.
سرمایه و نیروی انسانی نیز می‌تواند یکی از معیارهای کلیدی برای انتخاب نوع رسانه و حتی تعداد آن باشد. به عبارتی به میزانی که نیروی انسانی و سرمایه بیشتری در اختیار داشته باشیم می‌توانیم در رسانه‌های بیشتری حضور داشته باشیم. البته استفاده از رسانه‌های مختلف نیز منوط به این است که تا آنجا که توانسته‌ایم از ظرفیت‌های رسانه‌ی قبلی استفاده کرده باشیم.
۲- اهداف معیاری دیگری است که قبل از انتخاب رسانه باید به آن توجه شود.
آگاهی از برند، فروش محصول، ایجاد مشتری، افزایش بازخورد از مشتریان و ساخت هویتی برای برای استخدام افراد خبره بعضی از اهدافی است که ما از بازاریابی محتوا انتظار داریم و به طور حتم تعیین‌کننده‌ی نوع رسانه نیز هستند.
برای مثال از شبکه‌های اجتماعی، بیشتر برای آگاهی از برند و تبلیغات استفاده می‌شود و از پلتفرم‌هایی چون وبسایت و وبلاگ برای فروش محصول. اگر قصد داریم بازخوردهای بیشتری از مشتریان دریافت کنیم شاید بهتر باشد از رسانه‌هایی مثل توییتر که به راحتی این قابلیت را فراهم می‌کند استفاده کنیم اما باید در نظر داشته باشیم که در این‌صورت باید نیروهایی برای پاسخ سریع به این بازخورد‌ها هم داشته باشیم.
۳- نوع کسب‌وکار نیز از موارد مهم در تصمیم‌گیری ما به حساب می‌آید. آیا کسب‌وکار ما از جنس خدمت است یا فیزیکی و تولید محصول؟ بزرگ است یا کوچک؟
برای مثال من یک کسب‌وکار کوچک دارم که نوع خاصی از عروسک را تولید می‌کند. گمان نمی‌کنم کسی به دنبال این عروسک در گوگل بگردد. چون بازار نیاز به این‌گونه از عروسک را هنوز احساس نکرده است و به موجودیت آن پی نبرده است. شاید استفاده از رسانه‌ای بصری مثل اینستاگرام برای بازاریابی این عروسک‌ها گزینه‌ی مناسب‌تری باشد. نگاهی بیندازید به صفحه اینستاگرام عروسک‌های دوزلی
برعکس اگر کسب و کار شما از جنس خدمت است و بخشی از نیاز روزمره‌ی مردم را تشکیل می‌دهد بهتر است بیش از هر چیز به دنبال کسب رتبه گوگل باشید. خدماتی مثل طراحی سایت، نظافت منزل، مشاوره و … چون مردم به محض نیاز به یک خدمت آن را در گوگل جستجو می‌کنند نه در شبکه‌های اجتماعی
۴- ویژگی‌ها و محدودیت‌های رسانه هم از دیگر معیارهای تعیین کننده در انتخاب رسانه مناسب است.
هر رسانه ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص خودش را دارد. یکی قابلیت بصری خوبی دارد مثل اینستاگرام، یکی قابلیت پخش و فوروارد خوبی دارد مانند تلگرام، دیگری قابلیت لینک‌دهی مناسبی دارد دیگری ندارد، در یکی محدودیت کاراکتر وجود دارد در دیگری محدودیت زمانی برای آپلود ویدئو و… پس شناخت قابلیت‌ها و محدودیت‌های هر رسانه، یکی از موارد بسیار مهمی است که قبل از انتخاب رسانه باید در نظر داشته باشیم.
البته در قسمت ویژگی‌ها باید دسته بندی بونچک از رسانه‌ها را هم در نظر داشته باشیم که در آن شبکه‌های اجتماعی را در دسته رسانه‌های اجاره‌ای یا (Earned media) و رسانه‌هایی همچون وبسایت‌ها و اپلیکشین‌ها که صفر تا صدش به عهده‌ی خودمان است را دسته رسانه‌های شخصی یا(owned media) تقسیم‌بندی می‌کند. (مقاله بونچک)
به هر صورت هر یک از این رسانه‌ها مزیت‌های خاص خودشان را دارند، درست مانند اینکه مالک خانه‌ای باشید یا آن را اجاره کنید. اگر مالک خانه باشید می‌توانید از حضور در آن برای سال‌های دیگر هم اطمینان داشته باشید، آن‌را مطابق با سلیقه‌ی خود طراحی کنید هر جا که لازم باشد میخی بکوبید، رنگش را عوض کنید اما این را هم باید در نظر بگیرد که برای داشتن آن هزینه‌ی زیادی انجام داده‌اید.
آن طرف طیف هم خانه اجاره‌ای وجود دارد. به هر حال باید در نظر داشته باشیم که اینجا ایران است و ممکن است فردا صبح که از خواب بیدار می‌شوید ببینید وسایلتان در کوچه است (فیلتر شدن گاه و بیگاه). ممکن است در این حمل و انتقالات بین رسانه‌های اجاره‌ای بخشی یا همه‌ی اطلاعات شما گم یا نابود شود. اتفاقی که برای برخی از بلاگر‌های بلاگفا در سال‌های نه چندان دور افتاد و تمام محتوای آنها یک شبه پوچ شد). اما هزینه‌ی آن به نسبت مالکیت بسیار کمتر است.
همان‌طور که در بالا مشاهده کردید، رسانه‌ی خوب یا بهترین رسانه وجود ندارد. این ما هستیم که باید بسته به نیاز، قابلیت‌ها، نوع کسب و کار و مطابقت آن با ویژگی‌های هر رسانه، رسانه مناسب برای بازاریابی محتوای خود را انتخاب کنیم.
مطلب بسیار جامعی بود
ممنون بابت زحمت گردآوری